Phác Đồ Vaccine

Vaccine sốt xuất huyết kích thích hệ miễn dịch sinh kháng thể chủ động phòng ngừa bệnh và giảm thiểu nguy cơ biến chứng. Vậy, vaccine sốt xuất huyết tiêm mấy mũi, lịch tiêm cụ thể như thế nào?

Tiêm mũi 2 trễ hoặc sớm hơn lịch có sao không?

Các nhà sản xuất vắc xin đều có khuyến nghị cụ thể về khoảng cách giữa các mũi tiêm dựa trên dữ liệu nghiên cứu lâm sàng. Thời gian này được tính toán nhằm đảm bảo cơ thể có đủ thời gian để kích hoạt một phản ứng miễn dịch mạnh mẽ sau mũi 1 và đạt hiệu quả tối ưu khi tiêm mũi 2.

Các hướng dẫn tiêm chủng không phải là ngẫu nhiên mà dựa vào việc nghiên cứu thời điểm hệ miễn dịch đạt đỉnh đáp ứng và thời gian cần để cơ thể củng cố miễn dịch bền vững giữa hai mũi tiêm. Nếu tiêm mũi thứ 2 sớm hoặc quá muộn so với khuyến nghị, hiệu quả bảo vệ và độ mạnh của kháng thể có thể bị ảnh hưởng.

Chính vì thế, theo các chuyên gia y tế, việc tiêm vaccine sốt xuất huyết cần được thực hiện đầy đủ, đúng lịch theo khuyến cáo, đảm bảo khoảng cách giữa các lần tiêm vaccine để đạt hiệu quả tốt nhất. Không nên tiêm mũi 2 quá sớm so với lịch vì khi tiêm các liều vaccine quá gần nhau, cơ thể người tiêm không có đủ thời gian để tạo ra phản ứng miễn dịch tối ưu từ mũi tiêm đầu tiên.

Hệ miễn dịch cần thời gian để “học hỏi” và ghi nhớ cách nhận diện mầm bệnh. Nếu mũi 2 được tiêm quá sớm, kháng thể chưa đạt mức đỉnh thì việc tiêm tiếp có thể làm giảm hiệu quả trong việc tăng cường miễn dịch của mũi 2 và không thể đảm bảo tính sinh miễn dịch lâu dài của vaccine.

Mặc dù, việc tiêm mũi 2 trễ vài ngày không ảnh hưởng đến hiệu quả của vacxin. Tuy nhiên, việc tiêm trễ có thể khiến cơ thể không kịp tạo ra đủ kháng thể cần thiết để bảo vệ trước mầm bệnh. Điều này đồng nghĩa với việc tăng nguy cơ mắc bệnh và các biến chứng nặng nếu không may tiếp xúc với mầm bệnh.

Điều quan trọng là dù trễ hơn khuyến nghị, người dân cần nhanh chóng tiêm bổ sung ngay khi có thể, tránh kéo dài quá lâu và chủ động báo cáo với nhân viên y tế để được hướng dẫn phù hợp. Vì vậy, để đảm bảo sức khỏe tối ưu, nên tiêm chủng đầy đủ, đúng lịch và theo đúng khoảng cách giữa các mũi tiêm như khuyến cáo của nhà sản xuất.

Vaccine sốt xuất huyết tiêm mấy mũi?

Tại Việt Nam, vaccine phòng sốt xuất huyết được Bộ Y tế cấp phép sử dụng là vaccine Qdenga (Đức), chỉ định tiêm cho trẻ từ 4 tuổi trở lên và người lớn với lịch tiêm 2 mũi, cách nhau 3 tháng. Mũi 1 là lần tiêm đầu tiên trong độ tuổi và mũi thứ 2 cách mũi đầu tiên 3 tháng.

Vaccine phòng sốt xuất huyết Qdenga được nghiên cứu và phát triển bởi Hãng vaccine và dược phẩm Takeda, có khả năng phòng ngừa cả 4 tuýp huyết thanh virus sốt xuất huyết DEN-1, DEN-2, DEN-3, DEN-4, hiệu quả cao đến 80,2% và ngăn ngừa nguy cơ nhập viện với tỷ lệ lên đến 90,4% khi tiêm đủ liều, đúng lịch khuyến cáo. Hiệu quả của vaccine phòng sốt xuất huyết Qdenga được duy trì trong thời gian dài và không cần liều nhắc.

Bên cạnh vaccine Qdenga, hiện nay trên thế giới còn một loại vaccine phòng sốt xuất huyết là vaccine Dengvaxia (CYD – TDV). Đây là vaccine sốt xuất huyết tái tổ hợp bốn giá trị sống, được tiêm theo liệu trình 3 liều với khoảng cách giữa các liều là 6 tháng (0, 6, 12 tháng), dành cho những người trong độ tuổi 9 – 45 hoặc 9 – 60 (tùy thuộc vào phê duyệt theo quy định của từng quốc gia). (2)

Vắc xin Dengvaxia yêu cầu người tiêm phải sàng lọc trước khi tiêm để phát hiện tình trạng nhiễm virus sốt xuất huyết trước đó. Chỉ những người có kết quả xét nghiệm dương tính mới được tiêm vắc xin. Do yêu cầu sàng lọc trước khi tiêm nên loại vắc xin này hiện không được sử dụng rộng rãi. Hiện tại, hãng Sanofi Pasteur (CYD-TDV) thông báo sẽ ngừng sản xuất vaccine sốt xuất huyết Dengvaxia với lý do thị trường toàn cầu không có nhu cầu tiếp tục sản xuất loại vaccine này. (3)

Chỉ tiêm 1 mũi vắc xin sốt xuất huyết có được không?

Việc chỉ tiêm 1 mũi vaccine sốt xuất huyết thường không đủ để tạo lượng kháng thể cần thiết để bảo vệ cơ thể khỏi virus Dengue, khiến người được tiêm vẫn có nguy cơ cao mắc bệnh, đặc biệt khi tiếp xúc với trung gian lây truyền – muỗi vằn. Bên cạnh đó, miễn dịch tạo ra từ việc tiêm 1 mũi cũng không bền vững và có thể giảm dần theo thời gian.

Do đó, để đạt được hiệu quả phòng bệnh tối ưu, các chuyên gia y tế khuyến nghị trẻ em từ 4 tuổi và người lớn cần tiêm đủ 2 mũi vaccine cách nhau 3 tháng. Tiêm đủ liều, đúng lịch tiêm khuyến cáo sẽ giúp cơ thể có đủ thời gian để sản sinh kháng thể, tăng cường khả năng miễn dịch và giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh nặng khi tiếp xúc với virus.

Số mũi tiêm có áp dụng đối người đã bị sốt xuất huyết không?

Số mũi tiêm vắc xin phòng sốt xuất huyết Qdenga cho người đã mắc sốt xuất huyết cũng tương tự như người chưa mắc bệnh, khuyến cáo tiêm 2 mũi cách nhau 3 tháng, giúp cơ thể sản sinh kháng thể đặc hiệu, chủ động phòng ngừa nguy cơ tái nhiễm bệnh do các tuýp huyết thanh virus sốt xuất huyết khác trong tương lai.

Đồng thời, tiêm vacxin sốt xuất huyết cho người đã từng mắc bệnh còn giúp chặn đứng nguy cơ bệnh diễn biến nặng, biến chứng nguy hiểm và nguy cơ tử vong cao ở những lần tái nhiễm do các tuýp huyết thanh virus sốt xuất huyết khác.

Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC

Hiện tại, Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC đang có đầy đủ vaccine sốt xuất huyết tại hàng trăm trung tâm tiêm chủng hiện đại trên toàn quốc. Là đối tác chiến lược, toàn diện của hãng dược phẩm Takeda, VNVC được quyền nhập khẩu trực tiếp, số lượng lớn vaccine sốt xuất huyết, đáp ứng nhu cầu tiêm chủng của người dân cả nước.

Để đảm bảo chất lượng tốt nhất cho vacxin sốt xuất huyết cũng như tất cả các loại vaccine khác, VNVC đã đầu tư hệ thống kho lạnh đạt chuẩn GSP quốc tế. Hệ thống này giúp duy trì nhiệt độ bảo quản vắc xin ổn định trong khoảng từ 2 đến 8 độ C, đúng theo khuyến cáo của nhà sản xuất. Tại mỗi phòng tiêm, VNVC đều trang bị tủ bảo quản vaccine chuyên dụng để đảm bảo vaccine luôn được bảo quản trong điều kiện lý tưởng. Nhờ vậy, chất lượng, tính an toàn và hiệu quả của vaccine luôn được đảm bảo tối ưu cho đến khi tiêm vào cơ thể.

Với đội ngũ bác sĩ, điều dưỡng giàu kinh nghiệm và được đào tạo bài bản, VNVC cam kết mang đến dịch vụ tiêm chủng an toàn, chuyên nghiệp và tận tâm. 100% bác sĩ khám sàng lọc trước tiêm, chỉ định tiêm chủng chính xác. 100% điều dưỡng đều có chứng chỉ an toàn tiêm chủng và được cập nhật kiến thức thường xuyên, kỹ năng tiêm chủng chuẩn chuyên môn, kỹ thuật tiêm nhẹ nhàng, êm ái, đặc biệt là đối với các loại vaccine “khó” như vaccine sốt xuất huyết, đòi hỏi thao tác chuyên nghiệp, cẩn thận và kỹ lưỡng.

Quy trình tiêm chủng tại VNVC được thực hiện một cách khoa học, từ khâu tư vấn, khám sàng lọc, tiêm chủng đến theo dõi sau tiêm. Bên cạnh đó, VNVC luôn cam kết cung cấp dịch vụ tiêm chủng với mức giá ổn định, giúp Khách hàng yên tâm về chi phí.

Với hệ thống kho lạnh đạt chuẩn GSP quốc tế, đảm bảo duy trì nhiệt độ bảo quản vaccine ổn định trong khoảng từ 2 đến 8 độ C, VNVC tự hào là đơn vị tiêm vaccine sốt xuất huyết uy tín, an toàn và chất lượng được nhiều Khách hàng tin tưởng.

Trường hợp chống chỉ định tiêm vaccine sốt xuất huyết

Mặc dù vacxin sốt xuất huyết được chỉ định tiêm cho người từ 4 tuổi trở lên nhưng không phải ai cũng có thể tiêm. Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), có những đối tượng không nên tiêm vacxin sốt xuất huyết bao gồm: